Giełdowa spółka Praterm S.A., producent ciepła i energii elektrycznej, udostępniła na licencji GPL rozwijane przez siebie oprogramowanie klasy SCADA. Oprogramowanie o nazwie SZARP (System Zbierania Archiwizacji i Prezentacji danych) jest dostępne do pobrania pod adresem szarp.com.pl.
Praterm jest największą polską prywatną spółką operującą na rynku ciepła i energii elektrycznej. Jest właścicielem kilkunastu ciepłowni i elektrociepłowni, dostarcza ciepło w ponad 20 miastach na terenie całego kraju. Systemy ciepłownicze firmy charakteryzują się wysoką sprawnością wytwarzania i sprzedaży ciepła, co możliwe jest między innymi dzięki zastosowaniu zaawansowanych rozwiązań w dziedzinie automatyki i informatyki. Jednym z tych rozwiązań jest rozwijane przez firmę od kilkunastu lat oprogramowanie klasy SCADA o nazwie SZARP.
Firma od wielu lat wykorzystuje wolne oprogramowanie, jest na nim oparta większość infrastruktury informatycznej firmy. SZARP został przeniesiony na platformę Linux w 1998 roku i od tego czasu pracownicy działu IT firmy czynnie uczestniczą w ruchu Open Source, udostępniając dokumentację na temat Linuksa czy przesyłając łatki do różnorodnych projektów.
Decyzja o opublikowaniu źródeł oprogramowania SZARP na licencji GPL pozwoli na szybszy rozwój oprogramowania przez możliwość korzystania z bibliotek rozpowszechnianych na licencji GPL. Ułatwi nabór zdolnych programistów do pracy nad projektem, a także może zaowocować wkładem społeczności w rozwój SZARPA. Jest także szansą na zastosowanie oprogramowania poza grupą Praterm i poza branżą ciepłowniczą.
Podstawową wartością dla Pratermu jest sam fakt wykorzystywania oprogramowania SZARP, a nie możliwość chronienia jego źródeł. Stąd udostępnienie oprogramowania za darmo nie stanowi zagrożenia dla działalności ani przychodów firmy. Szybszy rozwój i upowszechnienie oprogramowania może przynieść firmie tylko korzyści.
Udostępnione oprogramowanie to ponad 200 tysięcy linii kodu w C/C++ i kilkanaście tysięcy w innych językach (bash, python, perl, TclTk, PHP) oraz kilkadziesiąt tysięcy linii polskojęzycznej dokumentacji. Jest to największa dotychczasowa darowizna polskiej firmy na rzecz ruchu Wolnego Oprogramowania.
Oprogramowanie zostało udostępnione na warunkach licencji GPL w wersji 2.0 lub późniejszej. Nie udostępniono kodu źródłowego kilku sterowników urządzeń, ze względu na wykorzystywanie protokołów komunikacji o specyfikacji zastrzeżonej przez producentów tych urządzeń. Stąd też niewielka część kodu, wspólna dla wszystkich sterowników urządzeń, jest licencjonowana podwójnie.
Na rynku oprogramowania SCADA, do którego należy SZARP, działa stosunkowo dużo podmiotów, łączących zwykle tworzenie oprogramowania z dostarczaniem elementów automatyki i świadczeniem usług wdrożeniowych. Większość produktów wykorzystuje systemy operacyjne Microsoftu lub też systemy uniksowe czasu rzeczywistego. Brak jest natomiast w tej chwili dojrzałych rozwiązań Open Source, w tym przeznaczonych dla platformy Linux.
(Informacja: Paweł Pałucha, Praterm S.A.)
