Zarządzanie pakietami za pomocą URPMI

Artykuł ten opisuje różne sposoby korzystania z systemu zarządzania pakietami URPMI na podstawie systemu Mandriva 2008. Ten menadżer pakietów został stworzony na potrzeby dystrybucji Mandriva Linux przez firmę Mandriva. Menadżer pakietów urpmi wykorzystuje pakiety RPM.

System zarządzania pakietami to zestaw narzędzi służących do automatycznej instalacji, aktualizacji, konfiguracji i usuwania pakietów oprogramowania. Korzystanie z zarządcy pakietów różni się od instalowania pojedynczych pakietów ręcznie tym, iż zarządca zwykle obsługuje zależności i potrafi ściągnąć z Internetu wymagane pakiety.

W skład menadżera pakietów wchodzi kilka aplikacji, które realizują ściśle określone im zadania:

• urpme – usuwa wybrane pakiety wraz z zależnościami
• urpmf – wyszukuje pakiety o zadanej zawartości
• urpmi – instaluje wybrane pakiety
• urpmq – pozwala na wyświetlenie zawartości bazy pakietów
• urpmi.addmedia – pozwala dodawać źródła pakietów
• urpmi.removemedia – pozwala usuwać źródła pakietów
• urpmi.update – aktualizuje wybrane pakiety

Aplikacje te działają pod konsolą, ale w systemie Mandriva możemy skorzystać z ich wersji graficznej. Przed przystąpieniem do jakiejkolwiek instalacji oprogramowania powinniśmy skonfigurować w systemie repozytoria pakietów. Repozytoriami są serwery zwierciadlane, na których zamieszczone są różne pakiety gotowe do instalacji w naszym systemie. Część pakietów znajduje się na płytach CD lub DVD wraz z samą dystrybucją, ale znacznie więcej możemy znaleźć właśnie na tych serwerach. Z racji tego, że pakietów jest bardzo dużo i są porozrzucane na różnych maszynach, powinniśmy najpierw skonfigurować nasze urpmi w taki sposób, aby samo wiedziało skąd ma pobierać pakiety.

Konfiguracja

Powyższe programy działają zarówno w trybie linii poleceń, jak i w środowisku graficznym. W środowisku graficznym mogą działać jako niezależne aplikacje, lub jako składniki Centrum Sterowania Mandriva. Centrum Sterowania Mandriva Linux (w skrócie MCC”) jest to miejsce, które pozwala na wykonanie wszystkich podstawowych (i nie tylko) czynności dotyczących konfiguracji systemu. Aby otworzyć Centrum Sterowania Mandriva wystarczy wejść do Menu -> System -> Konfiguracja -> Konfiguracja komputera lub wykonać polecenie: mcc.

Konfiguracja urpmi przy pomocy narzędzi graficznych jest bardzo prosta, dlatego najpierw skupimy się na konsoli. Aby dodać nowe repozytoria do systemu należy posłużyć się programem urpmi.addmedia. Aby się nie przemęczać skorzystamy z narzędzia easyurpmi.zarb.org, które za nas wygeneruje listę poleceń jakie należy wydać, by poprawnie dodać nowe serwery. Wchodzimy zatem na stronę easyurpmi.zarb.org i wybieramy wersję systemu oraz jego architekturę. Jako menadżer pakietów zaznaczamy urpmi, który jest domyślnie wybrany po czym naciskamy guzik przejdź do kroku 2. Następnie zaznaczamy wszystkie dostępne repozytoria i wybieramy dla nich serwery. Polecam wybierać serwery z Polski, aby prędkość pobierania plików była wysoka. Na samym końcu warto zaznaczyć opcję „Użyj skompresowanego pliku listy, o wiele mniejszego od normalnego, z mniejszą ilością informacji”.

Po naciśnięciu guzika przejdź do kroku 3 pokaże nam się lista poleceń jaką musimy wkleić do konsoli, będąc zalogowani jako użytkownik root. Lista poleceń jaka zostanie wygenerowana powinna przypominać tę przedstawioną poniżej:
[bash]urpmi.addmedia –update plf-free ftp://ftp.free.fr/pub/Distributions_Linux/plf/mandriva/2008.0/free/release/binary/i586/ with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia plf-free_backports ftp://ftp.easynet.fr/plf/mandriva/2008.0/free/backports/binary/i586/ with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia –update plf-nonfree ftp://ftp.easynet.fr/plf/mandriva/2008.0/non-free/release/binary/i586/ with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia plf-nonfree_backports ftp://ftp.easynet.fr/plf/mandriva/2008.0/non-free/backports/binary/i586/ with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia main ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/main/release with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia –update main_updates ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/main/updates with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia main_backports ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/main/backports with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia contrib ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/contrib/release with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia –update contrib_updates ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/contrib/updates with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia contrib_backports ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/contrib/backports with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia –update non-free_updates ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/non-free/updates with media_info/synthesis.hdlist.cz
urpmi.addmedia non-free_backports ftp://ftp.tuniv.szczecin.pl/pub/linux/mandrakelinux/official/2008.0/i586/media/non-free/backports with media_info/synthesis.hdlist.cz[/bash]
Sam proces dodawania repozytoriów jest automatyczny i powinien przebiegać w następujący sposób:
[bash][root@muszelka ~]# urpmi.addmedia –update plf-free-2008 ftp://ftp.free.fr/pub/Distributions_Linux/plf/mandriva/2008.0/free/release/binary/i586/ with media_info/synthesis.hdlist.cz
dodany nośnik plf-free-2008
zapisywanie pliku konfiguracyjnego [/etc/urpmi/urpmi.cfg]
sprawdzanie pliku syntezy [/var/lib/urpmi/synthesis.hdlist.plf-free_backports.cz]
sprawdzanie pliku syntezy [/var/lib/urpmi/synthesis.hdlist.plf-nonfree.cz]
sprawdzanie pliku syntezy [/var/lib/urpmi/synthesis.hdlist.plf-nonfree_backports.cz]
obliczanie sumy md5 istniejącego pliku źródłowego hdlist (lub syntezy)
pobieranie pliku źródłowego hdlist (lub syntezy) związanego z "plf-free-2008"…
ftp://ftp.free.fr/pub/Distributions_Linux/plf/mandriva/2008.0/free/release/binary/i586/media_info/synthesis.hdlist.cz
znaleziono zbadany plik hdlist (lub synthesis) jako media_info/synthesis.hdlist.cz
…pobieranie zakończone
badanie pliku hdlist [/var/cache/urpmi/partial/hdlist.plf-free-2008.cz]
sprawdzanie pliku syntezy [/var/cache/urpmi/partial/hdlist.plf-free-2008.cz]
sprawdzanie pliku klucza publicznego związanego z "plf-free-2008"…
znaleziono 0 nagłówków w pamięci podręcznej
usuwanie 0 przestarzałych nagłówków w pamięci cache
zapisywanie pliku konfiguracyjnego [/etc/urpmi/urpmi.cfg][/bash]

W tym momencie posiadamy w systemie skonfigurowane repozytoria, z których system będzie pobierał oprogramowanie oraz uaktualnienia. Jeżeli chodzi o graficzne dodawanie repozytoriów to musimy udać się do Centrum Sterowania Mandriva. Tam w menu Zarządzanie oprogramowaniem znajdziemy pozycję Konfiguracja nośników do instlacji i aktualizacji. Naciskając guzik dodaj wybieramy typ repozytoriów jakie chcemy dodać, a następnie serwery, z których mają być pobierane pakiety. Na tym się kończy konfiguracja repozytoriów. Poniżej lista screenshotów przedstawiająca kolejne etapy dodawania repozytoriów:

Zarządzanie pakietami

Jeżeli do systemu dodaliśmy nowe repozytoria, możemy zacząć instalować, aktualizować lub usuwać interesujące nas aplikacje, biblioteki, dokumentacje lub grafiki. Wszystko to możemy robić za pomocą poleceń wydawanych w konsoli, lub skorzystać z graficznego menadżera, którego poznaliśmy w poprzednim etapie. Warto co jakiś czas odświeżać repozytoria, aby mieć zawsze aktualną listę programów jaką możemy dodać do systemu. Czynność tę możemy wykonać wydając polecenie:
[bash][root@muszelka ~]# urpmi.update -a[/bash]
Wykorzystując odpowiednie polecenia możemy odszukać interesujące nas pakiety:

• urpmf nazwa_pliku – wypisze nam wszystkie pakiety, które posiadają dany plik.
• urpmf nazwa_pliku | less – wypisze nam wszystkie pakiety, które posiadają dany plik, ale będziemy mogli łatwiej przeglądać tę listę.
• urpmf nazwa_pliku | grep słowo – wypisze te pakiety, które zawierają dany plik oraz zawierają w sobie podane przez nas słowo.
• urpmq -i nazwa_pakietu – wypisuje informacje na temat podanego pakietu.
• urpmq -l nazwa_pakietu – pokaże listę plików jaką zawiera dany pakiet.

Instalowanie i usuwanie oraz aktualizacje

Wykonanie tych wszystkich czynności jest bardzo proste. Polega tak naprawdę na wydaniu jednego polecenia lub wybraniu odpowiedniego pakietu w graficznej aplikacji. Jeżeli chcemy zainstalować jakąś aplikację wydajemy polecenie urpmi nazwa_pakietu np:
[bash][root@muszelka ~]# urpmi xmms

http://sunsite.icm.edu.pl/pub/Linux/mandrakelinux/official/2007.0/i586/media/contrib/release/xmms-1.2.10-33mdv2007.0.i586.rpm
instalowanie xmms-1.2.10-33mdv2007.0.i586.rpm z /var/cache/urpmi/rpms
Przygotowywanie… ################################################################################################
1/1: xmms ################################################################################################[/bash]
W przypadku kasowania wydajemy polecenie urpme nazwa_pakietu np:
[bash][root@muszelka ~]# urpme xmms
usuwanie xmms-1.2.10-33mdv2007.0.i586[/bash]

W graficznym menadżerze pakietów wybieramy odpowiednie dla nas aplikacje za pomocą myszki. Programy, biblioteki są uporządkowane w różne kategorie, tak by można było je prościej odszukać. Więcej informacji na temat samego urpmi możemy uzyskać korzystając z polecenia urpmi --help lib czytając dołączony do niego podręcznik man urpmi.